ابرکوه، یکی از ۱۴ شهر نمونه گردشگری کشور، با بیش از ۴۰۰ اثر تاریخی و طبیعی و جایگاه استثنایی در مثلث طلایی گردشگری ایران (یزد، اصفهان، شیراز)، این روزها بار دیگر شاهد بیتوجهی در سطح تصمیمگیریهای کلان حوزه میراث فرهنگی و گردشگری است. در سفر دو روزه اخیر وزیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی به استان یزد، نام این شهرستان در فهرست برنامههای بازدید جایی نداشت؛ موضوعی که واکنشها و گلایههای بسیاری را در پی داشت.
وزیر میراث در این سفر، تنها از شهرستانهای میبد و تفت بازدید کرد و معاون وی، بهروز ندائی، همراه با نماینده مردم و معاون استاندار، راهی شهرستانهای بافق، بهاباد، خاتم و مروست شد. این در حالی است که ابرکوه نه در برنامه بازدید وزیر قرار داشت و نه معاون او؛ غیبتی که برای بسیاری از فعالان حوزه گردشگری، رسانه و مردم این شهرستان، بهویژه با توجه به جایگاه ملی و بینالمللی ابرکوه، قابل قبول نبود.
صباغیان، نماینده مردم ابرکوه، بافق، بهاباد و خاتم در مجلس شورای اسلامی، در پاسخ به پرسشها و انتقادات مطرحشده در یک واکنش غیررسمی در فضای مجازی، اعلام کرد که سفر مقامات وزارتخانه بر اساس نوبت و ظرفیت شهرستانها انجام میشود و ابرکوه در گذشته بیشترین بازدید وزیر و معاونان را تجربه کرده است. او وعده داد که طبق قول وزیر، در مهرماه آینده، سفر دیگری به ابرکوه انجام خواهد شد. با این حال، بسیاری این توضیح را قانعکننده ندانسته و معتقدند که در گذشته نیز کم توجهی به سفر وزار و مسئولان عالی رتبه به ابرکوه سابقه داشته و تداوم چنین روندی، جایگاه این شهرستان را در معادلات توسعه استان تضعیف میکند.
این در حالی است که اخیراً امام جمعه شهرستان، در تریبون نماز جمعه، از بیعدالتی و نادیده گرفتن ابرکوه در برنامههای استان انتقاد جدی کرده بود. واقعیت این است که مردم ابرکوه سالهاست با افتخار از سرو ۴۵۰۰ ساله، بافت تاریخی، خانههای قاجاری، خانه آقازاده، گنبد عالی و دیگر آثار شاخص خود محافظت میکنند و انتظار دارند که مسئولان استانی و کشوری، سهم واقعی این شهرستان را در توسعه گردشگری به رسمیت بشناسند.
از سوی دیگر، تحلیلگران حوزه گردشگری معتقدند که سفر اخیر وزیر میراث به یزد، نهتنها برای ابرکوه، بلکه برای کل استان، دستاورد مشخصی نداشت. این سفر، بیش از آنکه به رونمایی از پروژههای زیرساختی، آغاز طرحهای مرمتی یا ارائه بستههای مشوق سرمایهگذاری بینجامد، به بازدیدهایی تشریفاتی از اماکن موجود و فعال محدود شد؛ بازدید از پاساژ چند سال ساخت، هتل و رستوران قدیمی، یک کوچه کاهگلی با برچسب «گذر فرهنگ»، باغ وحش و دیگر مکانهایی که پیشتر فعال بودهاند، نمیتواند بهعنوان دستاورد یک سفر رسمی و پرهزینه ارزیابی شود. انتظار میرفت این سفر، فرصتی برای رونمایی از پروژههای زیرساختی، معرفی بستههای سرمایهگذاری و آغاز طرحهای احیا و مرمت باشد، اما واقعیت نشان داد استان حتی برنامهای آماده برای ارائه به عالیترین مقام حوزه میراث و گردشگری کشور ندارد. این کمکاریها، در شرایطی که رقابت در صنعت گردشگری میان استانها و حتی شهرهای همرده ابرکوه روزبهروز بیشتر میشود، میتواند پیامدهای جبرانناپذیری برای جایگاه یزد و شهرهایش به همراه داشته باشد.
به باور افکار عمومی، اگر این روند ادامه یابد، استان یزد نهتنها فرصتهای طلایی خود را در گردشگری داخلی از دست خواهد داد، بلکه جایگاه جهانیاش نیز در معرض تهدید قرار خواهد گرفت. برای تغییر این مسیر، ضروری است که مسئولان استانی و کشوری، با رویکردی عدالتمحور و برنامهمحور، ارزش ذاتی ظرفیتهای گردشگری استان را در نظر بگیرند و سهم واقعی همه شهرستانها، از جمله ابرکوه، را در برنامهریزیهای کلان گردشگری لحاظ کنند؛ پیش از آنکه فرصتهای ارزشمند، یک به یک، از دست برود.